Wirpsza. Po słowie

okładka
Opublikowane
23 stycznia 2025

Szczegóły dotyczące monografii

ISBN-13 (15)
978-83-226-4445-4

Streszczenie

Książka przynosi refleksję wokół pośmiertnych losów dzieł Witolda Wirpszy (1918–1985) oraz ich recepcji. Autora przez dekady, wskutek działań cenzury, wykluczonego z krajowego obiegu wydawniczego i czytelniczego. Z uwagi na eksperymentalny, hermetyczny charakter swojej twórczości, nieposzukującej aktualnych zaangażowań politycznych, nie dość dobrze, jak na swój potencjał, obecnego także w obiegu emigracyjnym. W związku z  problemami ze znalezieniem wydawcy oraz czytelników pisarz pozostawił po sobie ogromny korpus utworów czekających na odkrycie w archiwach. Sukcesywne edycje i reedycje kolejnych tytułów, poezji, powieści, dramatów, eseistyki i korespondencji, realizowane dopiero w XXI wieku, spotkały się z niezwykle żywym odbiorem czytelniczym oraz krytycznym, wywierając nawet udokumentowany wpływ na bieżące życie literackie, a nawet na artystyczne wybory, szczególnie poetów i przemiany modeli języka poetyckiego. Książka opisuje, jak proces twórczy, w nieoczekiwany sposób trwa i przebiega po śmierci autora, rzecz jasna mającego za wspólnika-pośrednika edytora. W kolejnych rozdziałach analizowane są konkretne przypadki powstawania dzieła sztuki w tym nowym układzie nadawczo-odbiorczym. Książka demonstruje, jak rodzi się ono nie tylko przez proste wydobycie z archiwum gotowego tekstu, przewidzianego w danej postaci do druku przez pisarza, ale także jak powstaje  w rozmaitych gestach rekonstrukcji, scalania, komponowania jakiejś nowej struktury i nadawania jej rangi dzieła przez edytora zastępującego autora w części tych czynności. Doświadczenie wprowadzania do obiegu czytelniczego edycji nieznanych dotąd utworów Witolda Wirpszy, ale także i reedycji jego dzieł z różnych racji niedostępnych na rynku, „źle obecnych” lub zapomnianych, pokazuje, w jaki sposób edytorstwo może stać się działaniem z zakresu krytyki literackiej.

Biogram autora

Dariusz Pawelec - Uniwersytet Śląski w Katowicach

Prof. dr hab. – ukończył filologię polską w Uniwersytecie Śląskim (1988), obronił rozprawę doktorską o poezji Stanisława Barańczaka napisaną pod kierunkiem profesora Ireneusza Opackiego (1992). Zainteresowania naukowe obejmują poetykę nowoczesnej poezji polskiej, zagadnienia sztuki interpretacji, genologii, teorii tropów, poetykę historyczną oraz relacje edytorstwa i krytyki literackiej. Dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego i Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. W kadencji 2019–2022 był dyrektorem Instytutu Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego, obecnie dyrektor Instytutu Polonistyki (od 2023 roku). Od roku 2000 przewodniczy radzie programowej instytucji kultury Ars Cameralis. [07.06.2024]

Liczba pobrań

Statystyki jeszcze nie są dostępne.